Zima to najlepszy czas na zbiór szyszek drzew iglastych, gdyż są one dojrzałe i jeszcze zamknięte. Zbiory szyszek można przeprowadzać wyłącznie w specjalnie do tego wyznaczonych drzewostanach.

Nadleśnictwo Międzyrzecz posiada obfitą bazę nasienną sosny. Szyszki zbiera się z wyznaczonych drzewostanów najlepszej jakości hodowlanej tzw. wyłączonych drzewostanów nasiennych (w skrócie WDN) oraz gospodarczych drzewostanów nasiennych (w skrócie GDN). W przypadku gospodarczych drzewostanów nasiennych, których łączna powierzchnia stanowi ok. 300 ha, szyszki zbiera się ze ściętych drzew w latach dobrego urodzaju. Natomiast w drzewostanach wyłączonych, funkcjonujących w leśnictwie Popowo, szyszki z których pozyskuje się później nasiona zbierane są z drzew stojących.

Bazę nasienną Nadleśnictwa wzbogaca także plantacja nasienna. W porze zimowej na plantacji  pozyskuje się szyszki z drzew stojących. Po zbiorze szyszki trafiają do wyłuszczarni nasion, a następnie są magazynowane w przechowalni, gdzie w odpowiedniej temperaturze i wilgotności mogą oczekiwać na wysiew przez wiele lat. Następie nasiona są wykorzystywane do wyprodukowania sadzonek, które są sadzone najczęściej w miejscu gdzie wcześniej został wycięty las. Zapasy przechowywanych nasion stanowią rezerwuar i mogą zostać wykorzystane w przypadku wystąpienia klęsk żywiołowych, np. huraganowych wiatrów, długotrwałych susz, do wyhodowania nowego pokolenia lasu.

Bazę nasienną Nadleśnictwa wzbogaca także plantacja nasienna. W porze zimowej na plantacji  pozyskuje się szyszki z drzew stojących. Po zbiorze szyszki trafiają do wyłuszczarni nasion, a następnie są magazynowane w przechowalni, gdzie w odpowiedniej temperaturze i wilgotności mogą oczekiwać na wysiew przez wiele lat. Następie nasiona są wykorzystywane do wyprodukowania sadzonek, które są sadzone najczęściej w miejscu gdzie wcześniej został wycięty las. Zapasy przechowywanych nasion stanowią rezerwuar i mogą zostać wykorzystane w przypadku wystąpienia klęsk żywiołowych, np. huraganowych wiatrów, długotrwałych susz, do wyhodowania nowego pokolenia lasu.

Plantacja nasienna sosny powstała w 2001 r. na terenie ówczesnego Leśnictwa Rokitno (obecnie Leśnictwo Białe Łąki) w pobliżu miejscowości Lubikowo w Nadleśnictwie Międzyrzecz. Rosnące tam drzewa zachowują cenną pod względem ekologicznym pulę genową oraz dostarczają dużą ilość wyselekcjonowanego materiału nasiennego.

Aby wyhodować te drzewka o wysokiej wartości genetycznej należy wykonywać odpowiednie prace i zabiegi w różnych etapach wzrostu szczepów. Dlatego tak istotna jest coroczna inwentaryzacja pod kątem stanu zdrowotnego,  niezbędnych zabiegów oraz urodzaju. Każdego roku określa się także ilość wypadów, gdyż ma to szczególne znaczenie dla krzyżowania się genotypów klonów.

Przed zbiorem szyszki podlegają ocenie pod względem jakości. Właściwe przygotowanie do zbiorów pozwala bowiem uniknąć niepotrzebnych kosztów. Zebrane szyszki waży się oraz przechowuje w odpowiednich pomieszczeniach, tak aby zachowały swą jakość. Po zbiorach transportowane są do wyłuszczarni nasion w Dębnie, gdzie nasiona zostaną wyłuszczone (wyjęte) z szyszek, odskrzydlone i przechowane do siewów.

Sosny rosnące na plantacji są klonami 67 drzew matecznych (łącznie 1874 szczepów), które rosły w sędziwych drzewostanach. Klony, czyli drzewa o jednakowym materiale genetycznym, uzyskuje się przez rozmnażanie wegetatywne, czyli bez udziału zapłodnienia. Pobrane z drzew matecznych pędy (zrazy) szczepi się na specjalnie do tego przygotowanych podkładkach. Podkładki przygotowuje się z sadzonek drzew wyhodowanych z tych samych nasion, z których pobiera się zrazy.
Plantacja z Nadleśnictwa Międzyrzecz służy nie tylko naszemu nadleśnictwu, ale też innym, które znajdują się w tym samym regionie nasiennym. Pierwsze zbiory szyszek rozpoczęto w 2010 r., a więc w niespełna 9 lat po jej założeniu. Od tamtego czasu zebrano przeszło 30 000 kg szyszek, z czego wyłuszczono prawie 500 kg nasion.

Zobaczymy ile uda zebrać się w tym roku 😊 !

Filmy nagrane dzięki współpracy firm:
LIN-ALP Józef Trojanowski
Alp Technic Jakub Gacki